Trekking w Masywie Lagazuoi

Nad przełęczą Falzarego w Dolomitach wznosi się masyw góry Lagazuoi 2778m n.p.m. Bitwa o jej zdobycie  była jedną z najbardziej niezwykłych kampanii wojskowych I wojny światowej. Szczyt  zajęty był przez Austriaków, natomiast u podnóża górę próbowali zdobyć Włosi, którzy poprzez drążenie tuneli w jej wnętrzu planowali następnie wypełnić wierzchołek materiałami wybuchowymi i wysadzić w powietrze razem z Austriakami.

Przeciwnicy na wieść o włoskim pomyśle nie pozostali dłużni i rozpoczęli drążenie swoich własnych tuneli od góry, by po wysadzeniu osuwające się urwisko zasypało znajdujących się na dole Włochów. Takim oto sposobem rozpoczęła się wojna minowa. 13 grudnia 1915 roku Austriacy spróbowali zadać pierwszy cios Włochom, po przez założenie 6 tonowej miny w szczelinie skalnej. Eksplozja ładunku oderwała kawał ściany góry, która zasypała włoskie baraki. Włosi pomimo strat nie poddali się i rozpoczęli sukcesywnie drążyć tunele we wnętrzu góry, dające subiektywne poczucie bezpieczeństwa i szansę na pokonanie wroga. Pod koniec 1916 roku Austriacy zdali sobie sprawę, że muszą zniszczyć najpierw umocnienia włoskie, dlatego też rozpoczęli drążyć tunel od góry by następnie podłożone w nim ładunki wybuchowe wysadziły w powietrze całe zbocze. Cała kampania odbywającą się na Lagazuoi pochłonęła mnóstwo ludzi, sprzętu i rozwinęła niezwykłą myśl techniczną. Większa część transportu odbywała się w nocy. W kampanię zaangażowano nie tylko żołnierzy, ale i także kowali, mechaników, geodetów, górników czy geologów. Dziennie drążono około 5 metrów tunelu przez dwa lata! Przez ten okres Austriacy kilkakrotnie zakładali kilkunastotonowe ładunki wybuchowe, ale żadna z prób nie przynosiła większych strat u wroga, a wydrążone tunele pozostawały nienaruszone.

21 czerwca 1917 Włochom udało się podejść kilkanaście metrów pod umocnienia austriackie i odpalili  33 tony! ładunków wybuchowych pod stanowiskami wroga. Od tego momentu rozpoczęła się długotrwała bitwa o szczyt. Włosi prawie odnieśliby w niej sukces, ale 24 października 1917 wojska włoskie poniosły klęskę w bitwie pod  Caporetto, z czego wojska zaangażowane w Dolomitach zostały ostatecznie wycofane w głąb Włoch.

wtorek, 16 września 2014

Minęło już prawie 100 lat od zakończenia I wojny światowej, jednak przechadzając się w okolicach opisanej powyżej historii  Lagazuoi wciąż można zobaczyć ile góra przyjęła ciosów na swoją klatę. Na szczyt można wjechać kolejką, jednak warto wybrać inną opcję, Jest to przejście Gallerią Lagazuoi. Od przełęczy Falzarego znajdującej się na 2117m n.p.m około godzinka podejścia (szlak nr 402) dzieli od pierwszego wydrążonego tunelu, który dostępny jest dla turystów.

Podczas podejścia do pierwszego tunelu Gallerii Lagazuoi. Salamandra czarna cierpliwie pozowała do obiektywu.

Jeden z wielu tuneli jaki można dostrzec w całym masywie. Góra po prostu wygląda jak ser szwajcarski.

Wąską ścieżką podchodzi się pod główny tunel Gallerii Lagazuoi.

Pozostałości po I wojnie światowej. Zapewne była to lokalna łazienka dla żołnierzy. Przez dwa lata bez względu na porę roku była przecież prowadzona kampania o zdobycie Lagazuoi.

Pierwszy raz miałam okazję iść w samym środku góry. Wydrążony tunel jest mniej więcej szeroki na rozpiętość ramion, a wysoki jak przeciętny Włoch. Co jakiś czas mija się stanowiska do ostrzału czy kolejne rozgałęzienia. 400 metrów przewyższenia pokonuje się niewymiarowymi stopniami, które są podtrzymywane przez deski. Warto mieć więc rozćwiczone serducho, bo szybko można złapać zadyszkę. Dobrze również posiadać źródło światła. 

Jedno z tunelowych okien. 

Po wyjściu z tunelu. Na górze mleko, ale można było dostrzec...

pozostałości po walkach.

Druty kolczaste. Dziwnie się czułam kiedy przechodziłam obok nich idąc do schroniska Lagazuoi.

Po odpoczynku w schronisku Lagazuoi 2752m n.p.m kolejnym punktem na trasie było przejście dookoła masywu Lagazuoi Grande przez Forcella Travenanzes (2507m n.p.m) i Forcella Granda. Trasa szlakiem 20B to bardzo ciekawy trekking, jednak trzeba mieć koncentrację, a niestety nie jest łatwo utrzymać taki stan- wielkie ściany kuszą podnoszeniem głowy do góry zamiast patrzeniem pod nogi. A naprawdę jest tam gdzie polecieć. Do tego wąska żwirkowa ścieżynka - nie trzeba nic więcej dodawać. 

Ogólny zarys trasy.

Kierunek --> szlak 20B!

Dymiące Dolomity.

Pogoda co chwilę się zmieniała, a razem z nią mimika twarzy. Raz uśmiechnięta, raz smutna. 

Podczas przerwy na przełęczy Forcella Granda pułap chmur zaczął się troszkę podnosić.

Wieszczek.

Zagadka. Co widać na zdjęciu?

Tofany de Rozes.

Zakończenie łaziorki szlakiem nr 402 do przełęczy Falzarego standardowo jak dnia poprzedniego zostało odbyte w deszczu i niestety były to ostatnie w miarę przyzwoite warunki pogodowe podczas mojego tygodniowego pobytu w Dolomitach.